Các nhà côn trùng học của Bảo tàng Thiên nhiên Việt Nam và Bảo tàng Lịch sử Tự nhiên Berlin (Cộng hòa Liên bang Đức) đã phát hiện và mô tả một loài Cánh lông mới, Limnocentropus haeuseri sp. nov., thuộc họ Limnocentropodidae của bộ Cánh lông (Trichoptera) từ Vườn Quốc gia Bidoup-Núi Bà, tỉnh Lâm Đồng vào năm 2024. Cho đến nay, giống Limnocentropus được thống kê có 19 loài và là giống đặc hữu của khu vực Châu Á, trong đó loài mới được phát hiện là đặc hữu của Việt Nam.

 

Limnocentropus haeuseri sp. nov. () (© Wolfram Mey, Theo Léger & Vu Van Lien)

Loài L. haeuseri có chiều dài cơ thể từ 10-15 mm, sải cánh từ 13-20 mm. Đầu có màu nâu nhạt với các nốt sần lông cứng màu vàng nâu. Râu đầu màu nâu nhạt, dài bằng 2/3 chiều dài cánh, mỗi đốt râu đầu có lông trắng. Phần lưng đốt ngực giữa và đốt ngực cuối có một cặp nốt sần lông cứng, đốt háng và đốt đùi màu nâu vàng, đốt ống và đốt bàn màu đen, đốt ống chân sau chỉ đen ở phần cuối đốt bàn, vuốt bàn có công thức 2.4.4, vuốt bàn được bao phủ bởi lông ngắn. Các đốt ống có gai màu đen ở mặt bụng của đốt. Cánh trước màu nâu vàng đồng nhất, có lớp màng lông cứng ngắn và dày, lông cứng dài hơn ở phần gân cánh, vùng cánh trong có một điểm nhẵn, cánh sau màu nâu nhạt. Bụng màu nâu xám, đường viền trước trên vùng ức và mặt lưng bụng, đốt bụng V có tuyến bên với lỗ miệng không có phần phụ. Trong bài báo này, tác giả không chỉ mô tả đặc điểm chi tiết về hình thái ngoài con trưởng thành, bộ phận sinh dục của con đực và con cái của loài L. haeuseri, mà còn thảo luận thông tin về sinh cảnh và địa lý sinh học của loài.

Đặc biệt, tên của loài L. haeuseri được đặt theo tên của Tiến sĩ Christoph Häuser một nhà nghiên cứu côn trùng học và là cựu phó tổng giám đốc Bảo tàng Lịch sử Tự nhiên Berlin, nhằm tôn vinh vai trò lãnh đạo của ông trong dự án VIETBIO.

VIETBIO (Innovative approaches to biodiversity discovery and characterisation in Vietnam) là dự án hợp tác song phương giữa Cộng hòa Liên bang Đức và Việt Nam, với các thành viên bên Đức bao gồm Bảo tàng Lịch sử Tự nhiên Berlin, Vườn Thực vật và Bảo tàng Thực vật Berlin cùng đại điện bên Việt Nam gồm bốn viện nghiên cứu của Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam, bao gồm: Bảo tàng Thiên nhiên Việt Nam, Viện Sinh thái và Tài nguyên Sinh vật, Viện Sinh học Nhiệt đới và Viện Sinh thái học Miền Nam. Dự án nhằm mục đích tăng cường năng lực nghiên cứu về bảo tồn, sử dụng sáng tạo và bền vững đa dạng sinh học tại Việt Nam thông qua việc kết hợp ứng dụng các công nghệ hiện đại với đào tạo các nhà khoa học về đa dạng sinh học nhằm thiết lập và củng cố hoạt động nghiên cứu đa dạng sinh học độc lập tại Việt Nam trong mạng lưới quốc tế. Trong khuôn khổ dự án, các chuyến thực địa tại các Vườn Quốc gia ở Việt Nam đã được tổ chức, bao gồm Vườn Quốc gia Bạch Mã vào năm 2018, Vườn Quốc gia Cúc Phương vào năm 2019 và Vườn Quốc gia Bidoup - Núi Bà vào năm 2022 và 2024. Các chuyến khảo sát thực địa của dự án đã thu thập được nhiều loài côn trùng phong phú từ các Vườn Quốc gia ở Việt Nam, và loài Cánh lông mới này là một trong những phát hiện thú vị của dự án.

Thông tin chi tiết của bài báo có thể được truy cập miễn phí tại đây https://www.researchgate.net/publication/387257649_Limnocentropus_haeuseri_sp_nov_-_a_new_endemic_caddisfly_from_the_Central_Highlands_of_Vietnam_Trichoptera_Limnocentropodidae

 Dịch và giới thiệu: SIE/Lê Quỳnh Trang

 

 

Tổ chức cộng tác
  • Chương trình trao đổi Lâm sản ngoài gỗ Việt Nam
  • Viện Khoa học Vật liệu Ứng dụng
  • Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam
Giới thiệu theo yêu cầu
  • Tổ chức vì môi trường thế giới
  • Hành động vì môi trường
  • Bảo vệ động vật hoang dã