Cheo cheo lưng bạc Tragulus versicolor là loài thú móng guốc đặc hữu duy nhất ở Việt Nam. Được mô tả vào năm 1910 nhưng những hình ảnh của loài trong môi trường tự nhiên chỉ mới được ghi nhận lần đầu tiên vào năm 2018 tại Vườn quốc gia (VQG) Núi Chúa. Đây là thành quả hợp tác nghiên cứu giữa Viện Sinh thái học Miền Nam (SIE), Viện Nghiên cứu Vườn thú và Động vật hoang dã Leibniz (Leibniz-IZW) và Ban quản lý VQG Núi Chúa. Kể từ đó, SIE tiếp tục phối hợp nghiên cứu với các đơn vị trong và ngoài nước và đã ghi nhận thêm bốn quần thể khác của loài này; tất cả đều ở các sinh cảnh rừng khô hạn. Chưa có ghi nhận nào về loài ở các khu rừng thường xanh, cho thấy Cheo cheo lưng bạc là loài đặc hữu của hệ sinh thái rừng khô hạn. Ngoài ra, Cheo cheo lưng bạc cũng đã được bổ sung vào danh sách các loài thực vật rừng, động vật rừng nguy cấp, quý, hiếm trong Nghị định 84/2021/NĐ-CP của Chính phủ.
Nhằm thu hút sự chú ý của các bên liên quan về sự cấp thiết bảo tồn loài, SIE, Ban quản lý VQG Núi Chúa, Leibniz-IZW và Tổ chức Re:wild phối hợp tổ chức hội thảo quốc tế đầu tiên về Cheo cheo lưng bạc và hệ sinh thái rừng khô hạn ven biển của Việt Nam từ ngày 17 đến ngày 19 tháng 10 năm 2023 tại VQG Núi Chúa. Có 63 đại biểu tham dự đến từ bốn quốc gia (Việt Nam, Đức, Hoa Kỳ và Singapore) thuộc cơ quan quản lý nhà nước các cấp, các trường đại học và viện nghiên cứu, các tổ chức bảo tồn, các đơn vị chủ rừng và cộng đồng địa phương, cùng với các doanh nghiệp du lịch. Tất cả đại biểu đã cùng nhau chia sẻ kiến thức và quan điểm của mình về chủ đề hội thảo thông qua 14 bài thuyết trình và hai phiên thảo luận. Tại hội thảo, ông Lê Huyền, Phó Chủ tịch Ủy ban Nhân dân tỉnh Ninh Thuận khẳng định: “Chính quyền tỉnh sẽ tiếp tục hỗ trợ Ban quản lý VQG Núi Chúa trong công tác bảo tồn hệ sinh thái rừng khô hạn độc đáo và các loài quý hiếm như Cheo cheo lưng bạc”.
Kết thúc hội thảo, các kết luận sau đã được đúc kết: 1) hệ sinh thái rừng khô hạn ven biển của Việt Nam là sinh cảnh sống của nhiều loài đặc hữu, phân bố hẹp; 2) hoạt động khai thác tài nguyên quá mức và phát triển du lịch không bền vững đang đe dọa đến sự tồn tại của Cheo cheo lưng bạc; 3) hiện trạng bảo tồn Cheo cheo lưng bạc trên Danh lục đỏ IUCN cần được cập nhật thành CR (Critically Endangered, Cực kỳ nguy cấp); và 4) các cơ hội bảo tồn bền vững loài và hệ sinh thái rừng khô hạn được gợi mở thông qua sự tham gia của một số doanh nghiệp vào công tác nghiên cứu, bảo tồn Cheo cheo lưng bạc.
Tính đến ngày 5 tháng 11 năm 2023, sự kiện đã được 17 đơn vị truyền thông chia sẻ thông qua 23 bài báo và bản tin mang thông tin về Cheo cheo lưng bạc tới hàng nghìn độc giả Việt Nam.
Bên dưới là một số hình ảnh và một video tóm tắt về hội thảo:
Phông nền của hội thảo ©Viện Sinh thái học Miền Nam
Quang cảnh của hội thảo ©Viện Sinh thái học Miền Nam
Các nhà khoa học thảo luận cập nhật hiện trạng bảo tồn Cheo cheo lưng bạc cho Danh lục đỏ IUCN ©Viện Sinh thái học Miền Nam
Các đại biểu thảo luận về công tác bảo tồn nguyên vị Cheo cheo lưng bạc ở Vườn quốc gia Núi Chúa ©Viện Sinh thái học Miền Nam
Các đại biểu tham quan sinh cảnh rừng khô hạn ven biển độc đáo ở Vườn quốc gia Núi Chúa ©Viện Sinh thái học Miền Nam
Video tóm lượt:
Lê Tấn Quy & Phan Lâm Xuyên Viên/SIE